VCA: Phát triển HTX kiểu mới gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới

27/04/2017

Chiều 26/4 vừa qua, đoàn công tác Ban kinh tế Trung ương do ông Cao Đức Phát -Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương làm trưởng đoàn, đã có buổi làm việc với Liên minh HTX Việt Nam về nội dung mục tiêu phát triển HTX kiểu mới gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam.

Tiếp đoàn có đồng chí Võ Kim Cự, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, các phó Chủ tịch Liên minh HTX ViệtNam, cùng đại diện các ban Liên minh HTX Việt Nam . Dự buổi làm việc có đại diện Lãnh đạo các vụ, đơn vị của Ban Kinh tế Trung ương và các bộ ngành liên quan.

Báo cáo về mục tiêu phát triển HTX kiểu mới gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam, ông Lê Văn Nghị – Phó chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho biết hiện nay, khu vực KTHT, HTX của Việt Nam có 50 Liên hiệp HTX, hơn 2 vạn HTX và 15 vạn THT với khoảng 13,5 triệu thành viên, hơn 30 triệu người tham gia. Quy mô của các HTX cũng khác nhau, phụ thuộc vào đặc thù của từng vùng, miền. Bình quân 1 HTX nông nghiệp có 660 thành viên, tỷ lệ hộ nông dân tham gia HTX nông nghiệp chiếm 75% trong khi đó phần lớn các HTX tiểu thủ công nghiệp chỉ có quy mô 10 – 20 xã viên.

Cùng với việc phát triển của các HTX, trong những năm qua, hiệu quả sản xuất kinh doanh của các HTX cũng đã được nâng cao, hoạt động HTX có nhiều đổi mới, số HTX có lãi nhiều hơn, mức lãi trung bình trong 1 HTX cao hơn.

Riêng trong lĩnh vực nông nghiệp, theo Bộ NN&PTNT và Ban Kinh tế Trung ương, hiện nay cả nước có hơn 10.000 HTX nông nghiệp, thu hút khoảng 45% lao động, nhưng hơn 90% HTX không giải quyết được đầu ra cho sản phẩm của hộ thành viên HTX. Các HTX hoạt động hiệu quả chỉ liên kết, hỗ trợ được khoảng 5% số hộ nông dân cả nước, còn 95% số hộ thực chất là sản xuất theo phương thức tự phát, tự cung, tự cấp.

Hiện Liên minh HTX Việt Nam cũng đã và đang tổ chức thực hiện 4 đề án lớn gồm: “Đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống tổ chức Liên minh HTX các cấp”; “Xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm, hàng hóa chủ lực, có quy mô lớn và sức lan tỏa”; “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HTX, liên hiệp HTX để kịp thời ứng phó khi Việt Nam hội nhập sâu kinh tế thế giới”; “Xây dựng phát triển kinh tế Liên minh HTX gắn với nhiệm vụ hỗ trợ phát triển HTX”, đó là chức năng nhiệm vụ từ các cơ quan trung ương, bên cạnh đó cũng cần sự định hướng chỉ đạo từ các cấp địa phương.

Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, ông Võ Kim Cự cho biết, do nhận thức về HTX còn rất khác nhau ở các địa phương, nên quy mô HTX và số lượng các dịch vụ HTX cũng rất khác nhau. Cụ thể, ở nhiều tỉnh Đồng Bằng sông Hồng, nhiều HTX được thành lập từ nhiều năm qua có quy mô liên thôn hoặc toàn xã, nhiều HTX có hơn 1.000 thành viên. Trong khi đó, hầu hết các HTX thành lập 5 năm qua ở một số tỉnh, thành phố chỉ có vài chục thành viên. Nếu canh tác độc lập, riêng lẻ thì sức mạnh kinh tế của hộ nông dân rất nhỏ bé, khả năng chịu đựng rủi ro rất thấp, tình trạng thoát nghèo, rồi tái nghèo dễ xảy ra.

Việc phát triển HTX kiểu mới hiện nay chính là việc làm thiết thực để thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX của BCH Trung ương, Kết luận số 56 của Bộ chính trị về KTHT, HTX; thực hiện Luật HTX 2012; Nghị định 193 của Chính phủ và chỉ thị số 19 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh thi hành luật HTX; Nghị quyết số 32 của Quốc hội về phát triển HTX kiểu mới giai đoạn 2016 – 2020 và Quyết định số 1980 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2016 – 2020.

Theo Chủ tịch Võ Kim Cự, hiện nay, tại các địa phương cấp ủy chính quyền chưa thực sự quan tâm đến phong trào KTTT, HTX, phát triển HTX kiểu mới. Thậm chí tại Luật HTX 2012 cũng chưa nêu rõ vài trò, chức năng của các cơ quan chức năng cấp địa phương đối với phong trào phát triển HTX. Do đó, vai trò, vị trí, địa vị pháp lý của khối KTTT chưa có giá trị.

Tại buổi làm việc Liên minh HTX Việt Nam mong muốn nhận được nhiều sự quan tâm hơn nữa của Đảng, Chính phủ, các Ban, bộ ngành từ TƯ đến địa phương, thường xuyên giám sát tình hình thi hành luật HTX năm 2012 gắn với chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm tại các địa phương; có kế hoạch sửa đổi, bổ sung 1 số điều, khoản chưa phù hợp với thực tế của Việt Nam của Luật HTX năm 2012; tăng cường phối hợp chỉ đạo các tổ chức đoàn thể chính trị, tiếp tục tuyên truyền, vận động các đoàn viên, hội viên tham gia các phong trào khởi nghiệp, xây dựng THT, HTX kiểu mới gắn chuỗi giá trị; đề nghị Chính phủ giao cho Liên minh HTX Việt Nam chủ trì triển khai thực hiện tiêu chí 13 trong bộ tiêu chí về nông thôn mới theo QĐ số 1980/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trước mắt năm 2017-2018, giao làm thí điểm 3 địa phương ở 3 khu vực Bắc, Trung, Nam.

Theo ông Cao Đức Phát, việc phát triển mô hình HTX kiểu mới, phát triển khối KTHT mà nòng cốt là HTX là đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước. Do đó, các hộ nông dân phải liên kết hợp tác trong mô hình HTX, liên hiệp HTX, DN để sản xuất kinh doanh theo chuỗi giá trị sản phẩm liên kết, tạo điều kiện hình thành những tổ hợp nông – công nghiệp – dịch vụ công nghệ cao thì mới tồn tại và phát triển được. Để làm được điều này, các HTX, xã viên cần sự quan tâm ủng hộ, chỉ đạo của các cơ quan chức năng nhằm định hướng đúng hơn, đủ hơn về đường lối, mục tiêu của Đảng và Nhà nước hướng tới. Các ý kiến của Liên minh Hợp tác xã đã đề cập đúng vấn đề, và sẽ được Ban Kinh tế Trung ương tổng hợp, phục vụ cho nhiệm vụ của Ban.

Một số hình ảnh tại buổi làm việc: